Het GPKL sprak in december 2023 af om in 2024 een Model Nadeelcompensatieregeling te publiceren dat een onderhandelingsresultaat is met 8 netbeheerders. Op 1 mei aanstaande komt deze op de website van GPKL.
Dit Model Nadeelcompensatieregeling biedt gedragen financiële kaders voor gemeentelijke AVOI’s. Hiermee biedt het ruimte om aandacht van partijen te verschuiven van discussies over financiële afwikkeling naar planning, voorbereiding en uitvoering van de maatschappelijke opgaves.
Het biedt een gedragen alternatief voor gemeenten die voornemens zijn hun nadeelcompensatieregeling aan te passen. Het onderscheidt zich doordat het een breed gedragen onderhandelingsresultaat is tussen GPKL en 8 netbeheerders en een gebalanceerd geheel vormt. De intentie is dan ook om dit product bij gebruik als geheel te implementeren. Het is dus géén cafetaria-model.
De regeling beschrijft of een vergoeding toegekend wordt en hoe de hoogte van die vergoeding bepaald wordt. Hiermee beogen partijen harmonisatie in plaats van wildgroei van beleidsregels rond nadeelcompensatie in lokale AVOI’s. De regeling zorgt bij zowel de gemeenten als bij de Netbeheerders voor een significante financiële prikkel, die stimuleert dat partijen verleggingen zoveel mogelijk voorkomen, door gezamenlijk eigenaarschap. Hierbij past de in de Nadeelcompensatieregeling opgenomen verplichting voor gemeente dat de gemeente bij gebiedsontwikkeling in een zo vroeg mogelijk stadium in contact treedt met de netbeheerder.
De basishouding van gemeente en netbeheerders is elkaar in een zo vroeg mogelijk stadium informeren over de plannen. Noodzakelijk hiervoor is periodiek een coördinatieoverleg kabels en leidingen te houden met alle netbeheerders. Doel van deze bijeenkomst is elkaar te informeren over de (wederzijdse) plannen van werkzaamheden en projecten in de infrastructuur. De planningen die onder andere besproken worden zijn meerjarenplannen, jaarplannen en plannen die op korte termijn worden gerealiseerd. De NPR7171-2 2024 geeft handvatten voor een dergelijk overleg.
De nadeelcompensatieregeling is gebaseerd op de binnen de gemeente te voorziene planningshorizon. De gemeente gaat ervan uit dat binnen vijf jaar na het verlenen van een vergunning voor het leggen van een kabel of leiding in de openbare ruimte, de gemeente geen werkzaamheden uitvoert, die verlegging van die volgens vergunning aangelegde leiding noodzakelijk maakt. Na deze vijf jaar wordt een periode van vijf tot vijftien jaar gehanteerd, waarbij het bedrag van nadeelcompensatie trapsgewijs wordt afgebouwd van 80% naar 0% voor categorie I en vijf tot dertig jaar voor categorie II.