Aanleg van omstreden witte 5G-kastjes ligt stil, maar waarom?

De uitrol van het omstreden netwerk van 5G-kastjes in Apeldoorn staat voorlopig stil. Op de zogenoemde ‘witte kastjes’ klinkt veel kritiek. Inwoners en politieke partijen maken zich onder meer zorgen over straling en veiligheid. Waarom het project stilligt, daarover geven de gemeente Apeldoorn en het bedrijf achter de netwerkkastjes een verschillende lezing.

Volgens het Oostenrijkse bedrijf RadioLED had het netwerk in het tweede kwartaal van dit jaar moeten werken. Maar het bedrijf legde het project naar eigen zeggen stil op verzoek van de gemeente. “De gemeente heeft me gevraagd te wachten tot na de verkiezingen van afgelopen maart. Nieuwe politieke partijen hebben vragen. Ze willen eerst wat dingen opklaren”, zegt Gregory Engelbrecht van RadioLED. “Ik heb gevraagd of ik ze van informatie kan voorzien. Maar de gemeente reageert niet op mijn berichten.”

Vraagtekens

Nieuwe politieke vragen zijn inderdaad gesteld, bevestigt Antoon Huigens van Gemeentebelangen. “In april en mei zijn vraagtekens geplaatst. Daaraan voorafgaand, vlak voor de verkiezingen, was er een online sessie. Hierin zijn technische vragen gesteld. Het nieuwe college wil zich hierover beraden. Het kan zijn dat ze dit gebruiken om een uitweg te zoeken. Het college zit met dit verhaal in de maag.”

Twijfels over privacy en straling

Naast politieke vragen is er veel onrust onder inwoners van Apeldoorn én daarbuiten. Twijfels over privacy, straling, en de betrouwbaarheid van het Oostenrijkse bedrijf, dat in Liechtenstein gehuisvest is, steken de kop op. Een online petitie tegen de kastjes van RadioLED is ruim 2700 keer ondertekend.

Het 5G-netwerk van slimme kastjes kan door verschillende bedrijven en organisaties worden gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan een app waarmee je een parkeerplek kunt reserveren in de stad. Of aan datatoepassingen voor weer en klimaat. Ook kunnen Apeldoorners via het netwerk gratis gebruik maken van WiFi. Volgens RadioLED verzamelen de kastjes data. “Maar dat gebeurt pas als je via het netwerk gebruik maakt van een dienst, zoals een app. Dan geef jij expliciet toestemming voor het verzamelen van data.”

Investering van 18 miljoen euro

Apeldoorn, dat zich profileert als ‘Smart City’, zou de eerste gemeente zijn waar dit netwerk wordt uitgerold. De gemeente stelde hiervoor kosteloos lantaarnpalen ter beschikking om de netwerkkastjes aan op te hangen. “Apeldoorn heeft de primeur”, weet Engelbrecht, die met RadioLED bijna 18 miljoen euro investeert in het Apeldoornse netwerk. Hij zegt dat ook andere Nederlandse gemeenten interesse hebben in de slimme kastjes. “Maar die willen eerst zien hoe het in Apeldoorn uitpakt. Helaas ligt dat project nu stil.”

Reactie gemeente

De gemeente geeft een heel andere verklaring. Volgens Apeldoorn ligt het project stil door toedoen van RadioLED. “De installatie van de zenders hebben wij in december 2021 stilgelegd omdat we van het bedrijf geen plaatsingsplan hebben ontvangen zoals is afgesproken in de overeenkomst. Dit geeft plan aan waar de zenders hangen of komen te hangen. We zitten nog steeds op dit plan te wachten”, laat een gemeentewoordvoerder weten.

Klinkklare onzin, vindt RadioLED. “Die documenten hebben we in februari aangeleverd. Ook hebben we, zoals de gemeente ons vroeg, een FAQ (veel gestelde vragenlijst -red.) op onze website gezet. Ik vroeg de gemeente of die nog aanvullingen had, maar daarop is nooit gereageerd.”

‘Ik neem contact met ze op’

Engelbrecht zegt verrast te zijn door de reactie van de gemeente, die via Omroep Gelderland tot hem kwam. “Ik neem direct contact met ze op.” Hij noemt het spaak lopen van zijn project een grote strop. “Als het te langt duurt dan moeten we wel op onze achterste poten gaan staan. Er is al behoorlijk geïnvesteerd, dus we moeten wel verder.”

De gemeente Apeldoorn voegt nog toe dat ze niet gaat over het implementeren van het netwerk. “We weten dat het Agentschap Telecom hierover gesprekken voert met RadioLED.” Engelbrecht besluit: “Apeldoorn heeft nu de kans om de eerste te zijn. Maar ik ga wel in gesprek met andere gemeenten in het buitenland.”

Bron: Omroep Gelderland, 19 juni 2022